Η νόσος Αλτσχάιμερ προκαλείται από την παθολογική συσσώρευση πρωτεϊνών μέσα στα εγκεφαλικά κύτταρα. Οι πρωτεΐνες (β-αμυλοειδές) δημιουργούν χαρακτηριστικές πλάκες.
Οι πρωτεΐνες αυτές θα έπρεπε κανονικά να αποδομούνται και να αποβάλλονται από το περιβάλλον του εγκεφάλου. Αντ’ αυτού καταστρέφουν τα εγκεφαλικά κύτταρα και οδηγούν στην άνοια.
Εξετάζοντας τον εγκέφαλο εκατοντάδων ηλικιωμένων μετά το θάνατό τους, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι όσοι έτρωγαν καθημερινά πράσινα λαχανικά είχαν λιγότερες αλλοιώσεις χαρακτηριστικές του Αλτσχάιμερ.
Επιπλέον, ο εγκέφαλός τους ήταν κατά μέσον όρο τέσσερα χρόνια νεότερος απ’ ό,τι των συνομηλίκων τους που έτρωγαν λιγότερο συχνά σαλάτες.
Ο εγκέφαλος όσων έτρωγαν τουλάχιστον επτά μερίδες πράσινα λαχανικά την εβδομάδα, ήταν κατά σχεδόν 19 χρόνια νεότερος απ’ ό,τι εκείνων που κατανάλωναν 1 μερίδα ή λιγότερη την εβδομάδα!
Οι ερευνητές πραγματοποίησαν αυτοψίες εγκεφάλου σε 581 συμμετέχοντες σε μεγάλη μελέτη για την άνοια, μέσης ηλικίας 84 ετών. Όλοι τους είχαν δωρίσει τον εγκέφαλό τους μετά θάνατον προκειμένου να γίνει έρευνα για τη νόσο.
Μέχρι τον θάνατό τους, οι ηλικιωμένοι συμπλήρωναν κάθε χρόνο αναλυτικά ερωτηματολόγια διατροφής. Σε αυτά ανέφεραν όλες τις κατηγορίες τροφίμων που κατανάλωναν. Το 39% από αυτούς είχαν διαγνωστεί με άνοια πριν τον θάνατό τους.
Η νέα έρευνα εξέτασε τη διατροφή τους τα τελευταία 6-7 χρόνια πριν πεθάνουν. Στη συνέχεια συγκρίθηκε με τις πλάκες β-αμυλοειδούς και τις εναποθέσεις της πρωτεΐνης ταυ (tau) που επίσης προκαλεί Αλτσχάιμερ.
Και οι δύο πρωτεΐνες ανευρίσκονται στον εγκέφαλο και των ανθρώπων με φυσιολογικές νοητικές λειτουργίες, αλλά σε μικρότερες ποσότητες.
Οι ερευνητές βαθμολόγησαν τη διατροφή των ηλικιωμένων με βάση τις προδιαγραφές:
– Της μεσογειακής διατροφής
– Της δίαιτας MIND, μιας παραλλαγής της μεσογειακής διατροφής για υγιή εγκέφαλο
Και τα δύο προγράμματα συνιστούν πολλές τροφές φυτικής προέλευσης και λίγες τροφές ζωικής προέλευσης, κυρίως ψάρια.
Οι ηλικιωμένοι που είχαν την υψηλότερη βαθμολογία με βάση τις προδιαγραφές της μεσογειακής διατροφής, είχαν εγκέφαλο κατά 18 χρόνια νεότερο, σε σύγκριση με όσους είχαν την χαμηλότερη βαθμολογία. Η αντίστοιχη διαφορά σε όσους είχαν την υψηλότερη έναντι της χαμηλότερης βαθμολογίας στη διατροφή MIND ήταν 12 χρόνια.
Νεότερος εγκέφαλος σημαίνει πως οι εναποθέσεις των δύο πρωτεϊνών που προκαλούν άνοια ήταν ίδιες με εκείνες πολύ νεότερων ατόμων.
Η έρευνα έδειξε ακόμα πως οι ηλικιωμένοι που έτρωγαν τα περισσότερα ανθυγιεινά τρόφιμα, είχαν στον εγκέφαλό τους πολύ περισσότερες συσσωρεύσεις των πρωτεϊνών που προκαλούν άνοια. Τέτοιες τροφές ήταν τα γλυκά, τα αρτοσκεύασματα, τα τηγανητά και το πρόχειρο φαγητό.
Τα πιο ωφέλιμα λαχανικά ήταν τα σκούρα πράσινα λαχανικά, λόγω των βιοενεργών συστατικών τους, που μειώνουν τη φλεγμονή. Τέτοια είναι οι βιταμίνες, τα ιχνοστοιχεία, τα φλαβονοειδή και τα καροτενοειδή.
«Τα ευρήματα είναι συναρπαστικά. Η βελτίωση της διατροφής έστω και σε ένα τομέα, όπως το να τρώει κάποιος πάνω από έξι μερίδες πράσινα λαχανικά την εβδομάδα, συσχετίστηκε με λιγότερες πλάκες β-αμυλοειδούς, σαν να είναι ο εγκέφαλος τέσσερα χρόνια νεότερος», δήλωσε η επικεφαλής ερευνήτρια Δρ. Puja Agarwal, επίκουρη καθηγήτρια Εσωτερικής Παθολογίας στο Πανεπιστήμιο Rush του Σικάγου.
Ανάλογα οφέλη παρείχε και η αποφυγή των τηγανητών φαγητών, πρόσθεσε.
