BY Μιχάλης Θερμόπουλος
Τα συμπτώματα της λευχαιμίας μπορεί να είναι πολύ ελαφρά, όπως κόπωση, ακούσια απώλεια βάρους, υπερβολική αιμορραγία (π.χ. συχνές ρινορραγίες) και συχνές λοιμώξεις.
Αυτά τα συμπτώματα μπορεί να οφείλονται σε ένα ευρύ φάσμα αιτιών, αλλά μαζί μπορεί να υποδεικνύουν έναν από τους τύπους λευχαιμίας, μια ομάδα καρκίνων που σχετίζονται με το αίμα και επηρεάζουν άτομα όλων των ηλικιών. Τα συμπτώματα μπορεί να υποδηλώνουν ότι απαιτείται περαιτέρω αξιολόγηση για να καταλήξουμε σε οποιαδήποτε διάγνωση.
Συχνά συμπτώματα λευχαιμίας
Τα συμπτώματα της λευχαιμίας σε ενήλικες και παιδιά είναι παρόμοια. Τα πιο κοινά είναι:
- Κούραση
- Συχνές λοιμώξεις
- Διογκωμένοι λεμφαδένες
- Ανεξήγητος πυρετός
- Νυχτερινή εφίδρωση
- Μώλωπες και υπερβολική αιμορραγία
- Κοιλιακό άλγος
- Πόνος στα οστά και στις αρθρώσεις
- Πονοκέφαλοι και άλλα νευρολογικά συμπτώματα
- Ακούσια απώλεια βάρους
Επειδή πολλά από αυτά τα συμπτώματα είναι ασαφή και μη ειδικά, πολλοί τα αποδίδουν σε ένα κρυολόγημα σε γενικότερη εξάντληση.
Μερικά από τα συμπτώματα είναι ευκολότερα κατανοητά στο πλαίσιο της επίδρασης που έχει η λευχαιμία σε συγκεκριμένα αιμοσφαίρια που παράγονται από τον μυελό των οστών, καθώς πολλά από τα σημάδια σχετίζονται είτε με περίσσεια είτε με ανεπάρκεια αυτών των κυττάρων.
Η λευχαιμία επηρεάζει τα λευκά αιμοσφαίρια, αλλά συχνά επηρεάζει και άλλα κύτταρα που παράγονται από τον μυελό των οστών παρεμβαίνοντας στην παραγωγή τους ή παραγκωνίζοντας τον μυελό των οστών.
Τα κύτταρα που παράγονται από τον μυελό των οστών περιλαμβάνουν:
- Ερυθρά αιμοσφαίρια: Μεταφέρουν οξυγόνο στους ιστούς του σώματος. Ο χαμηλός αριθμός ερυθρών αιμοσφαιρίων αναφέρεται ως αναιμία.
- Λευκά αιμοσφαίρια: Καταπολεμούν τις λοιμώξεις που οφείλονται σε οργανισμούς όπως τα βακτήρια και οι ιοί. Ο χαμηλός αριθμός τους αναφέρεται ως λευκοπενία. Ένας τύπος λευκών αιμοσφαιρίων, τα ουδετερόφιλα, είναι ιδιαίτερα σημαντικά για την καταπολέμηση των βακτηρίων που προκαλούν λοιμώξεις όπως η πνευμονία. Μια ανεπάρκεια ουδετερόφιλων αναφέρεται ως ουδετεροπενία.
- Αιμοπετάλια (θρομβοκύτταρα): Είναι τα κύτταρα που παράγονται από τον μυελό των οστών και είναι υπεύθυνα για την πήξη του αίματος. Ένας χαμηλός αριθμός αιμοπεταλίων αναφέρεται ως θρομβοπενία.
Κούραση
Η υπερβολική κούραση είναι ένα πολύ κοινό σύμπτωμα της λευχαιμίας. Αν και υπάρχουν πολλές αιτίες κόπωσης, η κόπωση από τον καρκίνο τείνει να είναι πιο έντονη από τη συνηθισμένη κούραση που νιώθουν οι άνθρωποι, όταν τους λείπει ο ύπνος. Το είδος της κόπωσης που σχετίζεται με τον καρκίνο συχνά δεν βελτιώνεται με μια καλή νυχτερινή ανάπαυση και παρεμβαίνει στις κανονικές καθημερινές δραστηριότητες.
Ο καρκίνος μπορεί να προκαλέσει κόπωση με διάφορους τρόπους. Η αναιμία που σχετίζεται με τη λευχαιμία εξαντλεί τα κύτταρα και τους ιστούς από οξυγόνο, προκαλώντας δύσπνοια και αδυναμία. Ο καρκίνος μπορεί επίσης να μειώσει την παραγωγή σεροτονίνης και τρυπτοφάνης, ουσίες-κλειδιά για τη σωματική και πνευματική λειτουργία.
Συχνές λοιμώξεις
Ακόμη και όταν υπάρχουν σε φυσιολογικούς ή αυξημένους αριθμούς, τα καρκινικά λευκά αιμοσφαίρια (λευχαιμία) μπορεί να μην είναι σε θέση να βοηθήσουν επαρκώς το σώμα σας να καταπολεμήσει την μόλυνση. Επιπλέον, τα κύτταρα λευχαιμίας μπορούν να παραγκωνίσουν άλλους τύπους λευκών αιμοσφαιρίων στον μυελό των οστών, εμποδίζοντας το σώμα να εξασφαλίσει επαρκή παροχή.
Ως αποτέλεσμα, τα άτομα που πάσχουν από λευχαιμία είναι συχνά πολύ επιρρεπή στην ανάπτυξη λοιμώξεων. Τα συνήθη σημεία μόλυνσης είναι το στόμα και ο λαιμός, το δέρμα, οι πνεύμονες, το ουροποιητικό σύστημα και την περιοχή γύρω από τον πρωκτό.
Διογκωμένοι λεμφαδένες
Μερικές φορές, κύτταρα λευχαιμίας μπορεί να συσσωρευτούν στους λεμφαδένες και να τους προκαλέσουν πρήξιμο και ευαισθησία. Οι ασθενείς μπορεί να αισθάνονται ασυνήθιστα διευρυμένους λεμφαδένες στην μασχάλη, στον αυχένα και στη βουβωνική χώρα.
Οι λεμφαδένες που δεν μπορούν να ψηλαφηθούν άμεσα μπορούν επίσης να προκαλέσουν συμπτώματα. Για παράδειγμα, οι διευρυμένοι λεμφαδένες στο στήθος δεν γίνονται αισθητοί, αλλά μπορεί να οδηγήσουν σε δύσπνοια, συριγμό και βήχα.
Μώλωπες ή υπερβολική αιμορραγία
Όταν τα κύτταρα λευχαιμίας συνωστίζονται στον μυελό των οστών, μπορεί να οδηγήσουν σε μειωμένη παραγωγή αιμοπεταλίων (θρομβοπενία). Τα αιμοπετάλια είναι στην πραγματικότητα θραύσματα κυττάρων που συσσωματώνονται για να επιβραδύνουν ή να σταματήσουν την αιμορραγία, όταν συμβεί τραυματισμός σε ένα αιμοφόρο αγγείο.
Ανεξήγητοι πυρετοί
Πυρετοί χωρίς προφανή αιτία, όπως κάποια μόλυνση, μπορεί να είναι σύμπτωμα οποιουδήποτε καρκίνου, αλλά κυρίως καρκίνων που σχετίζονται με το αίμα, όπως η λευχαιμία. Ως πυρετός άγνωστης προέλευσης ορίζεται ο πυρετός μεγαλύτερος από 38°C που εμφανίζεται συχνά ή διαρκεί περισσότερο από τρεις εβδομάδες χωρίς προφανή εξήγηση.
Οι πυρετοί που σχετίζονται με την λευχαιμία μπορεί να έχουν μια σειρά από πιθανές αιτίες, όπως κάποια υποκείμενη λοίμωξη. Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα ίδια τα κύτταρα λευχαιμίας μπορεί να αναγκάσουν το σώμα να απελευθερώσει χημικές ουσίες που διεγείρουν τον εγκέφαλο να αυξήσει τη θερμοκρασία του σώματος.
Νυχτερινές εφιδρώσεις
Οι νυχτερινές εφιδρώσεις μπορεί να είναι σύμπτωμα καρκίνου, ειδικά καρκίνων που σχετίζονται με το αίμα. Σε αντίθεση με τις κοινές εξάψεις ή την εφίδρωση που σχετίζεται με την εμμηνόπαυση, οι νυχτερινές εφιδρώσεις που σχετίζονται με την λευχαιμία είναι πιο έντονες.
Κοιλιακό άλγος
Μη φυσιολογικά λευκά αιμοσφαίρια μπορεί να συγκεντρωθούν στο ήπαρ και τον σπλήνα, προκαλώντας πρήξιμο της κοιλιάς και δυσφορία. Αυτός ο τύπος πρηξίματος μπορεί επίσης να μειώσει την όρεξή σας ή να σας κάνει να αισθάνεστε χορτάτοι νωρίς σε ένα γεύμα. Η προσβολή του σπλήνα συχνά προκαλεί πόνο στο αριστερό άνω μέρος της κοιλιάς, ενώ η προσβολή του ήπατος προκαλεί συχνά πόνο στη δεξιά άνω κοιλιακή χώρα.
Πόνος οστών και αρθρώσεων
Ο πόνος στα οστά και στις αρθρώσεις είναι πιο συχνός σε περιοχές όπου υπάρχει μεγάλη ποσότητα μυελού των οστών, όπως η λεκάνη ή το στέρνο. Αυτό προκαλείται από τον συνωστισμό του μυελού με υπερβολικούς αριθμούς μη φυσιολογικών λευκών αιμοσφαιρίων. Στα παιδιά, οι γονείς μπορεί να παρατηρήσουν ότι το παιδί κουτσαίνει ή δεν περπατά κανονικά χωρίς καμία μορφή τραυματισμού που να εξηγεί το σύμπτωμα.
Πονοκέφαλοι και άλλα νευρολογικά συμπτώματα
Επιληπτικές κρίσεις, ζάλη, οπτικές αλλαγές, ναυτία και έμετος μπορεί να εμφανιστούν όταν τα κύτταρα λευχαιμίας εισβάλλουν στο υγρό που περιβάλλει τον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό (εγκεφαλονωτιαίο υγρό).
Ακούσια απώλεια βάρους
Η ανεξήγητη απώλεια βάρους είναι ένα κλασικό σημάδι όλων των καρκίνων και γενικά υποδηλώνει μια πιο προχωρημένη κακοήθεια. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η επίμονη κόπωση και η ακούσια απώλεια βάρους είναι τα συμπτώματα που αναγκάζουν ορισμένα άτομα να αναζητήσουν διάγνωση.
Λευχαιμία: Επιπλοκές
Υπάρχουν πολλές πιθανές επιπλοκές της λευχαιμίας, αρκετές από τις οποίες σχετίζονται με την ανεπάρκεια των διαφόρων τύπων λευκών αιμοσφαιρίων. Μερικές από τις πιο κοινές ανησυχίες είναι:
Σοβαρές λοιμώξεις
Ένα μειωμένο επίπεδο λευκών αιμοσφαιρίων μειώνει την ικανότητα του σώματος να καταπολεμά τις λοιμώξεις. Έτσι, ακόμη και σχετικά μικρές λοιμώξεις μπορεί να γίνουν απειλητικές για τη ζωή.
Λοιμώξεις όπως εκείνες του ουροποιητικού συστήματος, πνευμονία και δερματικές λοιμώξεις μπορεί να εξελιχθούν γρήγορα σε σήψη και σηπτικό σοκ (μια εκτεταμένη λοίμωξη που συχνά συνοδεύεται από πτώση της αρτηριακής πίεσης και μειωμένο επίπεδο συνείδησης).
Σοβαρή αιμορραγία
Είναι συχνή όταν ο αριθμός των αιμοπεταλίων είναι χαμηλός, αλλά σε ορισμένες περιοχές του σώματος μπορεί να είναι απειλητική για τη ζωή. Τέτοιες περιπτώσεις περιλαμβάνουν:
- Ενδοκρανιακή αιμορραγία: Η αιμορραγία στον εγκέφαλο μπορεί να οδηγήσει σε ταχεία έναρξη σύγχυσης ή απώλεια συνείδησης.
- Πνευμονική αιμορραγία: Η αιμορραγία στους πνεύμονες μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρή δύσπνοια και βήχα με αίμα.
- Γαστρεντερική αιμορραγία: Η αιμορραγία στο στομάχι ή/και στα έντερα μπορεί να οδηγήσει σε εμετό μεγάλων ποσοτήτων αίματος και ταχεία πτώση της αρτηριακής πίεσης.
Πηγή: https://www.verywellhealth.com
