Δύο στα πέντε κρούσματα καρκίνου σε όλο τον κόσμο θα μπορούσαν να αποφευχθούν, διότι οφείλονται σε συμπεριφορικούς παράγοντες κινδύνου που μπορούμε να θέσουμε υπό έλεγχο, λένε οι ειδικοί.
Το Παγκόσμιο Ταμείο Έρευνας του Καρκίνου (WCRF) που καταγράφει τα κρούσματα καρκίνου και τις αιτίες τους αναφέρει πως ο ισχυρότερος από αυτούς τους παράγοντες κινδύνου είναι το κάπνισμα. Σε αυτό οφείλεται:
- Το 80% των καρκίνων του πνεύμονα στις γυναίκες
- Το 90% των καρκίνων του πνεύμονα στους άνδρες
- Πολλά κρούσματα από άλλες 16 μορφές καρκίνου (π.χ. μαστού, παχέος εντέρου, ήπατος, παγκρέατος, στομάχου κ.λπ.)
- Συνολικώς 7 εκατομμύρια θάνατοι από καρκίνο ετησίως σε όλο τον κόσμο
Επομένως, εάν κανένας δεν κάπνιζε, οι καρκίνοι αυτοί θα προλαμβάνονταν σε μεγάλο βαθμό, τονίζει.
Εκτός από το κάπνισμα, άλλα βασικοί παράγοντες κινδύνου είναι η υπερκατανάλωση αλκοόλ και η κακή διατροφή. Το αλκοόλ ταξινομήθηκε ως καρκινογόνο από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας το 1988. Η κατανάλωσή του αυξάνει τον κίνδυνο έξι καρκίνων, σύμφωνα με το WCRF. Πρόκειται για τους καρκίνους:
- Του μαστού
- Του παχέος εντέρου
- Του ήπατος
- Του στόματος και του λάρυγγα
- Του οισοφάγου
- Του στομάχου
Για μερικές από αυτές τις μορφές καρκίνου (π.χ. του στόματος και του λάρυγγα) ο κίνδυνος είναι ιδιαιτέρως αυξημένος αν κάποιος είναι και καπνιστής.
Η κακή διατροφή που οδηγεί στην παχυσαρκία είναι εξίσου επιζήμια. Τα περιττά κιλά σχετίζονται με 13 διαφορετικές μορφές καρκίνου, λέει στον βρετανικό Guardian η Dr. Kawther Hashem, λέκτορας Διατροφής Δημοσίας Υγείας στο Πανεπιστήμιο Queen Mary του Λονδίνου.
Στην πραγματικότητα, η παχυσαρκία αποτελεί πλέον την δεύτερη κυριότερη αιτία καρκίνου σε πολλές χώρες της Δύσης (πρώτο είναι το κάνισμα). Εμπλέκεται στην ανάπτυξη περίπου 1 στα 20 περιστατικά. Και όσο περισσότερα περιττά κιλά διαθέτει κανείς, τόσο περισσότερο κινδυνεύει.
Μελέτη που δημοσιεύθηκε πέρυσι στην κορυφαία ιατρική επιθεώρηση The Lancet έδειξε ότι το 44,4% των θανάτων από καρκίνο οφείλονται σε τροποποιήσιμους παράγοντες κινδύνου. Οι κυριότεροι ήταν το κάπνισμα, η κατανάλωση αλκοόλ και ο υψηλός δείκτης μάζας σώματος (υπερβαρότητα ή παχυσαρκία).
Τα ηλιακά εγκαύματα και άλλοι παράγοντες κινδύνου
Τα ηλιακά εγκαύματα επίσης είναι επικίνδυνα, καθώς είναι υπεύθυνα για την συντριπτική πλειονότητα όλων των κρουσμάτων καρκίνου του δέρματος. Στους καρκίνους αυτούς συμπεριλαμβάνονται το μελάνωμα, το βασικοκυτταρικό και το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα.
Παγκοσμίως καταγράφονται κάθε χρόνο πάνω από 2-3 εκατομμύρια περιστατικά καρκίνου του δέρματος. Τα τουλάχιστον 132.000 από αυτά είναι μελανώματα, αναφέρει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας.
Το μελάνωμα είναι η πιο επικίνδυνη μορφή δερματικού καρκίνου και αυτό με τη μεγαλύτερη θνησιμότητα όταν καθυστερεί η διάγνωσή του.
Άλλοι τροποποιήσιμοι παράγοντες κινδύνου που σχετίζονται με πολλούς καρκίνους είναι η καθιστική ζωή, η υπερκατανάλωση κόκκινου κρέατος ή/και ζάχαρης κ.λπ.
Ποια είναι η λύση; «Σε ατομικό επίπεδο, να προσπαθήσουμε όλοι να αποφύγουμε αυτούς τους παράγοντες κινδύνου», απαντά η Dr. Michelle Mitchell, εκτελεστική διευθύντρια στον βρετανικό οργανισμό Cancer Research UK. «Αποφύγετε το κάπνισμα (και το παθητικό), διατηρήστε υγιές σωματικό βάρος, προσέξτε τον ήλιο, περιορίστε στο ελάχιστο το αλκοόλ και τρώτε υγιεινά. Αν και ο καρκίνος είναι πιο συχνός στις μεγάλες ηλικίες, ποτέ δεν είναι πολύ αργά ή πολύ νωρίς για να κάνει κάποιος αυτές τις αλλαγές».
Φωτογραφία: iStock
