Όπως κάθε φθινόπωρο, έτσι και εφέτος, όλοι οι πολίτες από 60 ετών και πάνω καθώς όλοι όσοι έχουν χρόνια νοσήματα – ανεξαρτήτως ηλικίας – συστήνεται να εμβολιαστούν για την εποχική γρίπη. Οι αναλυτικές οδηγίες εμβολιασμού καθορίστηκαν από την Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμού και περιλαμβάνονται σε σημερινή εγκύκλιο της Αναπληρώτριας Υπουργού Υγείας, Ειρήνης Αγαπηδάκη.
Σύμφωνα με την Ετήσια Έκθεση γρίπης του ΕΟΔΥ κατά την περίοδο γρίπης 2022-2023 τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρώπη, η δραστηριότητα της εποχικής γρίπης παρέμεινε σε χαμηλά επίπεδα. Πιθανότατα, η χρήση των γενικών μέτρων πρόληψης (μάσκες, υγιεινή των χεριών κ.λ.π.) απέτρεψε σημαντικά τη μετάδοση της λοίμωξης SARS-CoV-2 και συνακόλουθα των υπόλοιπων αναπνευστικών λοιμώξεων, συμπεριλαμβανομένης και της γρίπης.
Ο χρόνος έναρξης του επιδημικού κύματος της εποχικής γρίπης δεν μπορεί να προβλεφθεί με ακρίβεια, όπως αναφέρεται στην εγκύκλιο. Σημαντικά μέτρα περιορισμού της εξάπλωσης της γρίπης είναι η συστηματική εφαρμογή μέτρων ατομικής υγιεινής (π.χ. συχνό πλύσιμο χεριών), η απομόνωση των πασχόντων και η αποφυγή συγχρωτισμού σε κλειστούς χώρους. Ωστόσο, τα μέτρα αυτά έχουν μερική απόδοση και –παρότι σημαντικά– δεν επαρκούν. Ο αποτελεσματικότερος τρόπος πρόληψης είναι ο εμβολιασμός με το αντιγριπικό εμβόλιο, το οποίο, όταν χορηγηθεί σωστά και έγκαιρα, προφυλάσσει από τη μετάδοση του ιού της γρίπης, συμβάλλει στην προστασία από τις σοβαρές επιπλοκές της γρίπης καθώς και κατά επέκταση στη μείωση απουσιών από την εργασία, το σχολείο και κάθε άλλη κοινωνική εκδήλωση.
Αξίζει να σημειωθεί ότι την προσεχή περίοδο γρίπης 2023-2024, θα κυκλοφορεί παράλληλα ο κορωνοϊός, που τις τελευταίες εβδομάδες απασχολεί ξανά τις υγειονομικές αρχές λόγω πρόσφατων παραλλαγών που θεωρείται ότι αυξάνουν τη μετάδοση. Αυτή η ιδιαίτερη συγκυρία απαιτεί την πλήρη εφαρμογή του αντιγριπικού εμβολιασμού κατά την προσεχή περίοδο με προτεραιότητα τον εμβολιασμό ατόμων που ανήκουν σε ομάδες αυξημένου κινδύνου.
Υπό τα παραπάνω δεδομένα, οι συστάσεις αντιγριπικού εμβολιασμού για την προσεχή περίοδο 2023/24 περιλαμβάνουν κατά προτεραιότητα τις παρακάτω ομάδες πληθυσμού ή καταστάσεις αυξημένου κινδύνου:
1. Άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω
2. Παιδιά (6 μηνών και άνω) και ενήλικες με έναν ή περισσότερους από τους παρακάτω επιβαρυντικούς παράγοντες ή χρόνια νοσήματα:
-Χρόνια νοσήματα αναπνευστικού, όπως άσθμα, χρόνια
αποφρακτική πνευμονοπάθεια.
-Καρδιακή νόσο με σοβαρή αιμοδυναμική διαταραχή.
-Ανοσοκαταστολή (κληρονομική ή επίκτητη).
-Μεταμόσχευση οργάνων και μεταμόσχευση μυελού των οστών.
-Δρεπανοκυτταρική αναιμία (και άλλες αιμοσφαιρινοπάθειες).
-Σακχαρώδη διαβήτη ή άλλο χρόνιο μεταβολικό νόσημα.
-Χρόνια νεφροπάθεια.
-Χρόνιες παθήσεις ήπατος.
– Νευρολογικά-νευρομυϊκά νοσήματα.
– Σύνδρομο Down.
3. Έγκυες ανεξαρτήτως ηλικίας κύησης, λεχωΐδες και θηλάζουσες.
4. Άτομα με νοσογόνο παχυσαρκία (Δείκτη Μάζας Σώματος >40Kg/m2) και παιδιά με ΔΜΣ >95ηΕΘ.
5. Παιδιά που παίρνουν ασπιρίνη μακροχρόνια (π.χ. για νόσο Kawasaki, ρευματοειδή αρθρίτιδα και άλλα).
6. Άτομα που βρίσκονται σε στενή επαφή με παιδιά μικρότερα των 6 μηνών ή φροντίζουν ή διαβιούν με άτομα με υποκείμενο νόσημα, που αυξάνει τον κίνδυνο επιπλοκών της γρίπης.
7. Κλειστοί πληθυσμοί, όπως προσωπικό και εσωτερικοί σπουδαστές (σχολείων, στρατιωτικών και αστυνομικών σχολών, ειδικών σχολείων κλπ.), νεοσύλλεκτοι, ιδρύματα χρονίως πασχόντων και μονάδες φιλοξενίας ηλικιωμένων, καταστήματα κράτησης .
8. Εργαζόμενοι σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας (ιατρονοσηλευτικό προσωπικό, λοιποί εργαζόμενοι, φοιτητές επαγγελμάτων υγείας σε κλινική άσκηση) και σε κέντρα διαμονής προσφύγων-μεταναστών.
9. Άστεγοι.
10. Κτηνίατροι, πτηνοτρόφοι, χοιροτρόφοι, εκτροφείς, σφαγείς και γενικά άτομα που έρχονται σε συστηματική επαφή με πτηνά ή χοίρους.
Έως τα μέσα Νοεμβρίου να ολοκληρωθεί ο αντιγριπικός εμβολιασμός
Το αντιγριπικό εμβόλιο πρέπει να χορηγείται έγκαιρα και πριν την έναρξη της συνήθους περιόδου εμφάνισης της έξαρσης των κρουσμάτων γρίπης, δεδομένου ότι απαιτούνται περίπου δύο εβδομάδες για την επίτευξη ανοσολογικής απάντησης. Κατά προτίμηση ο εμβολιασμός θα πρέπει να ολοκληρώνεται τουλάχιστον 4-6 εβδομάδες πριν την έναρξη του ετήσιου επιδημικού κύματος της γρίπης στην Ελλάδα (δηλαδή στα μέσα και μέχρι τέλος Νοεμβρίου). Επιπρόσθετα, ο εμβολιασμός συνεχίζεται καθ’ όλη τη διάρκεια της εποχικής γρίπης για άτομα για τα οποία ενδείκνυται ο εμβολιασμός και δεν πρόλαβαν να εμβολιαστούν εγκαίρως. Ο αντιγριπικός εμβολιασμός γενικά περιλαμβάνει μία μόνο δόση του εμβολίου ετησίως.
Ταυτόχρονη χορήγηση με το εμβόλιο κατά του κορωνοϊού
Σύμφωνα με την εγκύκλιο της κυρίας Αγαπηδάκη, το αντιγριπικό εμβόλιο μπορεί να χορηγηθεί ακόμη και την ίδια μέρα με το εμβόλιο κατά του κορωνοϊού – αλλά σε διαφορετικά ανατομικά σημεία- όπως και οποιαδήποτε άλλη μέρα πριν και μετά το εμβόλιο κατά του κορωνοϊού.
Επίσης, όσον αφορά σε άτομα με λοίμωξη κορωνοϊού, ισχύουν τα εξής:
– Ασυμπτωματικά άτομα που ήρθαν σε επαφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα Covid- 19 και έχουν αρνητικό εργαστηριακό έλεγχο μπορούν να εμβολιαστούν
κανονικά.
– Συμπτωματικοί ασθενείς με λοίμωξη COVID-19 ή άλλη λοίμωξη του
αναπνευστικού πρέπει να αναβάλλουν τον εμβολιασμό τους μέχρι να υφεθεί η
συμπτωματολογία της νόσου.
Με ιατρική συνταγή το εμβόλιο
Οι παραπάνω ομάδες αυξημένου κινδύνου για τις οποίες συστήνεται ο αντιγριπικός εμβολιασμός, μπορούν να πραγματοποιήσουν το εμβόλιο κατόπιν ιατρικής συνταγής.
Η απόφαση της Αναπηρώτριας Υπουργού Υγείας προκάλεσε την αντίδραση του Πανελληνίου Φαρμακευτικού Συλλόγου, καθώς, όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή του, καταργείται για την τρέχουσα εμβολιαστική περίοδο η διαδικασία της διενέργειας του αντιγριπικού εμβολιασμού χωρίς ιατρική συνταγή από το φαρμακοποιό, με ταυτόχρονη καταχώρηση στο Εθνικό μητρώο αντιγριπικού εμβολιασμού. «Μια διαδικασία που συντέλεσε καθοριστικά εν μέσω πανδημίας στην επίλυση των σοβαρών προβλημάτων προσβασιμότητας των πολιτών στην διενέργεια αντιγριπικού εμβολιασμού, χωρίς ταλαιπωρία, χωρίς ραντεβού, χωρίς καμιά οικονομική επιβάρυνση και είχε ως αποτέλεσμα να εμβολιαστούν εκατομμύρια Έλληνες πολίτες».
Μάλιστα, ο ΠΦΣ διερωτάται γιατί «αναστέλλεται ένα επιτυχημένο μέτρο πρόληψης χωρίς να συνυπολογισθεί, η ταλαιπωρία των πολιτών να μεταβούν σε κέντρα υγείας ή σε ιδιωτικά ιατρεία, η οικονομική τους επιβάρυνση, ο συνωστισμός και ο αυξημένος φόρτος εργασίας στις κρατικές δομές υγείας». Επίσης, ζητά να μάθει «τι θα γίνει με τους χιλιάδες πλημμυροπαθείς της Θεσσαλίας που θα ταλαιπωρηθούν για την δωρεάν συνταγογράφηση και τη διενέργεια των εμβολιασμών, ιδίως υπό το πρίσμα της ενδεχόμενης αύξησης των λοιμώξεων του αναπνευστικού στις εν λόγω περιοχές».
