Εάν θέλετε το μυαλό σας να μην σας εγκαταλείψει ποτέ και να δουλεύει σαν καλοκουρδισμένο ρολόι, φροντίστε να το εξασκείτε συχνά με την κατάλληλη δραστηριότητα στην κατάλληλη ηλικία
Πολλοί είναι οι τρόποι που η μνήμη των ηλικιωμένων θα μπορούσε να ενισχυθεί και μια μελέτη έφτασε στη διαπίστωση ενός εύκολου και διασκεδαστικού μέσου. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με νεότερη έρευνα από το Πανεπιστήμιο του York, που δημοσιεύτηκε στο Heliyon, οι ηλικιωμένοι ενήλικες που παίζουν ψηφιακά παιχνίδια παζλ έχουν τις ίδιες ικανότητες μνήμης με τους εικοσάρηδες!
Μάλιστα, οι ενήλικες ηλικίας 60 ετών και άνω που έπαιζαν ψηφιακά παιχνίδια με γρίφους είχαν μεγαλύτερη ικανότητα συγκέντρωσης, αγνοώντας τους περισπασμούς. Ωστόσο, οι ηλικιωμένοι που έπαιζαν παιχνίδια στρατηγικής δεν παρουσίασαν τις ίδιες βελτιώσεις στη μνήμη ή τη συγκέντρωση.
Προηγούμενες έρευνες έχουν αποδείξει ότι ο τρόπος με τον οποίο διατηρούμε τις πληροφορίες στον εγκέφαλο αλλάζει καθώς μεγαλώνουμε. Είναι γνωστό, άλλωστε, ότι η μνήμη φθίνει με το γήρας, ιδίως η μνήμη εργασίας, η ικανότητα δηλαδή να θυμόμαστε πολλά πράγματα ταυτόχρονα.
Το καλύτερο παιχνίδι για την κάθε ηλικία
Η ερευνητική ομάδα θέλησε συγκεκριμένα να διερευνήσει τις επιπτώσεις συγκεκριμένων τύπων πνευματικής διέγερσης, όπως τα παιχνίδια, και να εξετάσουν εάν προσέφεραν διαφορετικά αποτελέσματα ανάλογα με την ηλικία. Στη μελέτη τους συμμετείχαν μεγαλύτεροι και νεότεροι ενήλικες που θα επέλεγαν να παίξουν ψηφιακά παιχνίδια και στην καθημερινότητά τους. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να εξεταστεί ένα ευρύ φάσμα παιχνιδιών παράλληλα με ένα ψηφιακό πείραμα που απαιτούσε από τους συμμετέχοντες να απομνημονεύσουν εικόνες, ενώ τους αποσπούσαν την προσοχή.
«Γενικότερα, οι άνθρωποι έχουν μια καλή ικανότητα να αγνοούν άσχετους περισπασμούς. Θα περιμέναμε, για παράδειγμα, ότι ένα άτομο θα μπορούσε να απομνημονεύσει το όνομα ενός δρόμου ενώ του αποσπάται η προσοχή από ένα παιδί ή έναν σκύλο, αλλά αυτή η ικανότητα μειώνεται καθώς μεγαλώνουμε. Τα παιχνίδια παζλ για τους ηλικιωμένους είχαν αυτή την εκπληκτική ικανότητα να υποστηρίζουν τις νοητικές ικανότητες σε βαθμό που τα επίπεδα μνήμης και συγκέντρωσης να είναι τα ίδια με εκείνα ενός 20χρονου που δεν είχε παίξει παιχνίδια παζλ» εξηγεί ο δρ Joe Cutting, από το Τμήμα Πληροφορικής του Πανεπιστημίου του York.
Τι επίδραση είχαν στη μνήμη, όμως, άλλα είδη παιχνιδιών; Εκτός από τα παιχνίδια στρατηγικής, που τελικά δεν συνέβαλαν στη μνήμη των ηλικιωμένων, ούτε τα παιχνίδια δράσης παρείχαν θετικά αποτελέσματα στους νεότερους: «Πολλές έρευνες έχουν επικεντρωθεί στα παιχνίδια δράσης, καθώς θεωρείται ότι η γρήγορη αντίδραση και η παρακολούθηση των στόχων βοηθούν την προσοχή και τη μνήμη. Η νέα μας ανάλυση, ωστόσο, δείχνει ότι τα στοιχεία δράσης δεν φαίνεται να προσφέρουν σημαντικά οφέλη στους νεότερους ενήλικες.Αντίθετα, φαίνεται να είναι τα στοιχεία στρατηγικής των παιχνιδιών -σχεδιασμός και επίλυση προβλημάτων για παράδειγμα- που διεγείρουν την καλύτερη μνήμη και προσοχή στους νέους.
Παρόλα αυτά, δεν βλέπουμε το ίδιο αποτέλεσμα στους μεγαλύτερους ενήλικες και χρειάζονται περισσότερες έρευνες για να κατανοήσουμε γιατί συμβαίνει αυτό. Δεν μπορούμε ακόμη να αποκλείσουμε ότι τα παιχνίδια στρατηγικής που παίζουν οι ηλικιωμένοι δεν είναι τόσο δύσκολα όσο τα παιχνίδια που παίζουν οι νεότεροι και ότι το επίπεδο της πρόκλησης μπορεί να είναι σημαντικό για τη βελτίωση της μνήμης» σημειώνει η δρ Fiona McNab, από το Τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου του York.
Οι ερευνητές συμπεραίνουν ότι η μελλοντική μελέτη θα μπορούσε να επικεντρωθεί στο γιατί υπάρχει διαφορά μεταξύ των επιπτώσεων των τύπων παιχνιδιών ανάλογα με την ηλικία του παίκτη και αν αυτό συνδέεται με τον τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλος αποθηκεύει πληροφορίες καθώς οι άνθρωποι μεγαλώνουν.