Νέα μελέτη δίνει ελπίδες για νέες θεραπείες έναντι της νόσου Αλτσχάιμερ, με βάση αντιρετροϊκά φάρμακα που κυκλοφορούν ήδη στην αγορά
Τα αντιρετροϊκά φάρμακα, που χορηγούνται για την καταστολή του ιού HIV, θα μπορούσαν πιθανώς να αποτελέσουν θεραπεία για τη νόσο Αλτσχάιμερ, ισχυρίζονται ερευνητές από το μη κερδοσκοπικό ινστιτούτο ιατρικής έρευνας Sanford Burnham Prebys. Η πρόσφατη μελέτη τους, με χρηματοδότηση από το Εθνικό Ινστιτούτο Γήρανσης των ΗΠΑ, δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Pharmaceuticals.
Μπλοκάροντας το κοινό ένζυμο
Αν και σε πρώιμο στάδιο, η πολλά υποσχόμενη μελέτη έδειξε ότι η αντιρετροϊκή αγωγή προφυλάσσει από τη νευροεκφύλιση μπλοκάροντας την αντίστροφη μεταγραφάση (RT). Η RT είναι το ένζυμο που χρησιμοποιεί ο ιός για να εισέλθει στα ανθρώπινα κύτταρα, και το οποίο εμπλέκεται εξίσου στη μετάλλαξη της πρόδρομης πρωτεΐνης του αμυλοειδούς (ΑΡΡ), οδηγώντας στη συσσώρευση β-αμυλοειδούς στον εγκέφαλο. Για τον λόγο αυτό, εξηγούν οι ερευνητές, τα υπό ανάπτυξη νέα φάρμακα για τη νόσο Αλτσχάιμερ μοιράζονται με τα αντιρετροϊκά ένα κοινό συστατικό, τους αναστολείς της RT.
Η επιστημονική ομάδα με επικεφαλής τον Δρ. Jerold Chun, καθηγητή στο πρόγραμμα νευροεκφυλιστικών νοσημάτων του Sanford Burnham Prebys, είχε δείξει σε παλαιότερη μελέτη (Nature, 2018) ότι ένα γονίδιο στους νευρώνες ατόμων με νόσο Αλτσχάιμερ μπορεί να μεταλλαχθεί και να δημιουργήσει χιλιάδες νέες γενετικές παραλλαγές.
Στην πρόσφατη έρευνα, η ομάδα ανασκόπησε στοιχεία από ανωνυμοποιημένους ιατρικούς φακέλους 80.000 ατόμων με HIV άνω των 60 ετών, 46.000 εκ των οποίων λάμβαναν αγωγή με αναστολείς της RT κατά την τριετή παρακολούθηση της μελέτης (2016-2019).
Τα αποτελέσματα συγκρίθηκαν με αυτά μιας ομάδας ελέγχου 150.000 ατόμων ίδιας ηλικίας χωρίς HIV ορομετατροπή και έδειξαν ότι στην ομάδα αγωγής με αναστολείς της RT η αναλογία ήταν 2,5 περιστατικά νόσου Αλτσχάιμερ ανά 1.000 άτομα έναντι 6,15 περιστατικών ανά 1.000 άτομα στην ομάδα ελέγχου.
Αν και η απόδειξη της προστατευτικής δράσης των αντιρετροϊκών για τον εγκέφαλο δεν αποτέλεσε εξαρχής αντικείμενο της μελέτης, οι ερευνητές χαρακτήρισαν τα ευρήματα εντυπωσιακά, με τον Δρ. Chun να σχολιάζει σε δελτίο τύπου:
«Η μελέτη για την τωρινή υπόθεση είναι ακόμη στα σπάργανα. Το επόμενο, ξεκάθαρο βήμα για το εργαστήριό μας είναι να προσδιορίσουμε ποιες εκδοχές των αναστολέων της RT δρουν αποτελεσματικά κατά της παθολογίας της νόσου Αλτσχάιμερ, ώστε να είναι δυνατή η ανάπτυξη πιο στοχευμένων θεραπειών· θα πρέπει παράλληλα να μπουν στο πλάνο κλινικές δοκιμές αναστολέων της RT που κυκλοφορούν ήδη στην αγορά σε άτομα με νόσο Αλτσχάιμερ πρώιμου σταδίου».
