Σε «πολυφάρμακο» αναδεικνύονται οι πασίγνωστες θεραπείες για τον διαβήτητη τύπου 2 και την παχυσαρκία, χάρη σε μηχανισμούς που περιλαμβάνουν τη μείωση της χρόνιας φλεγμονής και την επιβράδυνση της κυτταρικής γήρανσης. Ως εκ τούτου προφυλάσσουν από καρκίνο, αρθρίτιδα, άνοια και καρδιαγγειακά
Γράφει ΜΑΡΙΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ
Η σεμαγλουτίδη, το πασίγνωστο φάρμακο για τη διαχείριση του διαβήτη τύπου 2 και της παχυσαρκίας θα μπορούσε να αποτελέσει το νέο «πολυφάρμακο» που προφυλάσσει από νοσήματα και διαταραχές που σχετίζονται με την καρδιακή ανεπάρκεια, την αρθρίτιδα, τη νόσο Αλτσχάιμερ και τον καρκίνο. Το μυστικό, σύμφωνα με ευρήματα που παρουσιάστηκαν στο Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας 2024 (ESC 2024), είναι η ικανότητά του να επιβραδύνει τη διαδικασία της βιολογικής γήρανσης, εκείνης δηλαδή που συντελείται σε κυτταρικό επίπεδο.
Οι μελέτες -μέρος της κλινικής δοκιμής Select– παρακολούθησαν περισσότερα από 17.600 άτομα, ηλικίας 45 ετών και άνω, που έλαβαν είτε 2,4 mg σεμαγλουτίδης είτε ένα εικονικό φάρμακο (placebo) για πάνω από τρία χρόνια. Επρόκειτο για άτομα παχύσαρκα ή υπέρβαρα με εγκατεστημένη καρδιαγγειακή νόσο αλλά όχι διαβήτη.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι χαμηλότερη θνητότητα από κάθε αίτιο στην ομάδα της σεμαγλουτίδης, συμπεριλαμβανομένων των καρδιαγγειακών προβλημάτων και της Covid-19. Επιπλέον, αν και είχαν τις ίδιες πιθανότητες λοίμωξης Covid με την ομάδα του placebo, κινδύνευαν λιγότερο να πεθάνουν από τη νόσο, με ποσοστό θνητότητας 2,6% έναντι 3,1% εκείνων που έλαβαν το εικονικό φάρμακο.
Και ενώ στις γυναίκες καταγράφηκαν λιγότερα σοβαρά ανεπιθύμητα καρδιαγγειακά συμβάματα, το φάρμακο «μείωσε σταθερά τον κίνδυνο» δυσμενών καρδιαγγειακών αποτελεσμάτων ανεξαρτήτως φύλου.
Τέλος, βελτίωσε τα συμπτώματα της καρδιακής ανεπάρκειας και μείωσε τα επίπεδα φλεγμονής στο σώμα, ανεξάρτητα από το αν επετεύχθη απώλεια βάρους.
Φρένο στις επιπτώσεις της παχυσαρκίας
Ο Δρ. Benjamin Scirica, καθηγητής καρδιαγγειακής ιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ και επικεφαλής συγγραφέας μιας εκ των μελετών, δήλωσε ότι τα ευρήματα «πλειοδοτούν στο γεγονός ότι το υπερβολικό βάρος και η παχυσαρκία αυξάνουν τον κίνδυνο θανάτου από πολλές αιτίες». Αλλά, όπως δήλωσε σε ενημερωτικό μέσο, αυτό «μπορεί να αλλάξει με ισχυρές θεραπείες που βασίζονται στην ινκρετίνη [GLP-1], όπως η σεμαγλουτίδη».
Οι ειδικοί έχουν προειδοποιήσει στο παρελθόν ότι το φάρμακο δεν αποτελεί λύση για γρήγορο αδυνάτισμα ή ένα υποκατάστατο της σωστής διατροφής και της άσκησης, και θα πρέπει να προσφέρεται μόνο υπό ιατρική επίβλεψη. Όπως κάθε φάρμακο, μπορεί να υπάρχουν κίνδυνοι ανεπιθύμητες ενέργειες, με συνηθέστερες τη ναυτία, η δυσφορία στο στομάχι, το φούσκωμα και τον μετεωρισμό.
Η σεμαγλουτίδη «έχει οφέλη που ξεπερνούν κατά πολύ αυτά όσα φανταζόμασταν στην αρχή» ανέφερε ο καθηγητής Harlan Krumholz από την Ιατρική Σχολή του Γέιλ, μετά τη δημοσίευση αρκετών νέων μελετών. «Δεν θα με εξέπληττε αν η βελτίωση της υγείας των ανθρώπων με αυτόν τον τρόπο επιβραδύνει πραγματικά τη διαδικασία της γήρανσης» δήλωσε στο ESC 2024, όπου παρουσιάστηκαν τα ευρήματα.
Τα νέα στοιχεία δημοσιεύτηκαν σε πολλά ιατρικά περιοδικά, συμπεριλαμβανομένου του Journal of the American College of Cardiology (JACC), στους συντάκτες του οποίου ανήκει και ο Krumholz . «Αυτά τα πρωτοποριακά φάρμακα είναι έτοιμα να φέρουν επανάσταση στη φροντίδα της καρδιάς, ενώ θα μπορούσαν να βελτιώσουν δραματικά την καρδιαγγειακή υγεία» είπε.
Μικρότερη θνητότητα
Οι μελέτες -μέρος της κλινικής δοκιμής Select– παρακολούθησαν περισσότερα από 17.600 άτομα, ηλικίας 45 ετών και άνω, που έλαβαν είτε 2,4 mg σεμαγλουτίδης είτε ένα εικονικό φάρμακο (placebo) για πάνω από τρία χρόνια. Επρόκειτο για άτομα παχύσαρκα ή υπέρβαρα με εγκατεστημένη καρδιαγγειακή νόσο αλλά όχι διαβήτη.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι χαμηλότερη θνητότητα από κάθε αίτιο στην ομάδα της σεμαγλουτίδης, συμπεριλαμβανομένων των καρδιαγγειακών προβλημάτων και της Covid-19. Επιπλέον, αν και είχαν τις ίδιες πιθανότητες λοίμωξης Covid με την ομάδα του placebo, κινδύνευαν λιγότερο να πεθάνουν από τη νόσο, με ποσοστό θνητότητας 2,6% έναντι 3,1% εκείνων που έλαβαν το εικονικό φάρμακο.
Και ενώ στις γυναίκες καταγράφηκαν λιγότερα σοβαρά ανεπιθύμητα καρδιαγγειακά συμβάματα, το φάρμακο «μείωσε σταθερά τον κίνδυνο» δυσμενών καρδιαγγειακών αποτελεσμάτων ανεξαρτήτως φύλου.
Τέλος, βελτίωσε τα συμπτώματα της καρδιακής ανεπάρκειας και μείωσε τα επίπεδα φλεγμονής στο σώμα, ανεξάρτητα από το αν επετεύχθη απώλεια βάρους.