Γράφει Αλέξανδρος Κλοκώνης
Τις γιορτινές μέρες που διανύουμε είθιστε να καταναλώνουμε μεγάλες ποσότητες φαγητού, με αποτέλεσμα να περισσεύει φαγητό για τις επόμενες μέρες. Πόσο όμως διατηρείται στο ψυγείο χωρίς να χαλάσει;
Η απάντηση εξαρτάται από το είδος του, τον τρόπο αποθήκευσης, αλλά και από το πόσο γρήγορα το τοποθετήσατε στο ψυγείο μετά το μαγείρεμα, απαντά διαιτολόγος και συνεργάτης της Cleveland Clinic στο Οχάιο.
«Ιδανικά το φαγητό πρέπει να μπαίνει στο ψυγείο εντός 2 ωρών από το τέλος του μαγειρέματος», τονίζει. «Πρέπει επίσης να τοποθετείται σε ρηχά δοχεία για να ψύχεται γρήγορα. Και βεβαίως να μην έρχεται σε επαφή με ωμά τρόφιμα που χρειάζονται μαγείρεμα, όπως το κρέας ή τα θαλασσινά».
Και δεν χρειάζεται να περιμένετε να κρυώσει το φαγητό πριν το βάλετε στο ψυγείο. Ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) αναφέρει ότι μπορεί να είναι και ζεστό ή καυτό. Αρκεί να είναι συσκευασμένο σε αρκετά μικρές ποσότητες που θα κρυώσουν γρήγορα.
Εξίσου σημαντικό, όμως, είναι να διαθέτετε ένα γερό ψυγείο, που ψύχει σωστά τα τρόφιμα. Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, οι σωστές θερμοκρασίες συντήρησης των τροφίμων είναι:
Στο ψυγείο: 4,4 βαθμοί Κελσίου ή χαμηλότερη
Στην κατάψυξη/καταψύκτη: μείον (-) 17,8 βαθμούς Κελσίου ή χαμηλότερη
Εάν το φαγητό που έχει περισσέψει είναι πολύ, χωρίστε το σε μερίδες και βάλτε το στην κατάψυξη, συνιστά η ειδικός. Ειδάλλως πρέπει να το έχετε καταναλώσει μέσα σε λίγες ημέρες. Αν περάσουν πολλές, υπάρχει κίνδυνος να αναπτυχθούν μικρόβια και να μην είναι πια ασφαλές για κατανάλωση.
Στην κατάψυξη πρέπει να μπαίνουν τα μαγειρεμένα φαγητά εντός δύο-τριών ημερών. Εννοείται ότι στο μεσοδιάστημα θα βρίσκονται στο ψυγείο.
Η διάρκεια ζωής στο ψυγείο
Σούπες και μαγειρευτά φαγητά με λαχανικά ή κρέας: Στην συντήρηση 3 έως 4 ημέρες (στην κατάψυξη: 2 έως 3 μήνες)
Βραστά αυγά, σφικτά: 1 εβδομάδα στην συντήρηση (μην τα καταψύχετε)
Σαλάτα (με αυγό, κοτόπουλο, ζαμπόν, τόνο) και σαλάτες ζυμαρικών: 3-4 ημέρες στη συντήρηση (δεν καταψύχονται επαρκώς)
Μαγειρεμένο κρέας ή πουλερικά: 3-4 ημέρες στη συντήρηση (2-6 μήνες στην κατάψυξη)
Κοτομπουκιές ή μπουρεκάκια: 3-4 ημέρες (στην κατάψυξη 1-3 μήνες)
Σουφλέ με αυγά: 3-4 ημέρες (2-3 μήνες στην κατάψυξη)
Κις με γέμιση: 3-5 μέρες στη συντήρηση (στην κατάψυξη 2-3 μήνες)
Ψητές μπριζόλες και παϊδάκια (μοσχάρι, χοιρινό, αρνί): 3-5 ημέρες (4 -12 μήνες στην κατάψυξη)
Λουκάνικο (από κοτόπουλο, γαλοπούλα, χοιρινό, μοσχαρίσιο κρέας): 1 εβδομάδα στη συντήρηση (στην κατάψυξη 1-2 μήνες)
Πίτσα: 3-4 ημέρες (1-2 μήνες στην κατάψυξη)
Τι προτείνει ο ΕΟΔΥ για την αποφυγή τροφικής δηλητηρίασης τις γιορτές
• Διατηρήστε τα τρόφιμα χωριστά
• Διατηρήστε το κρέας, τα πουλερικά, τα θαλασσινά και τα αυγά ξεχωριστά από τα υπόλοιπα τρόφιμα στο ψυγείο, σε δοχεία ή σε σφραγισμένες πλαστικές σακούλες.
• Αποθηκεύστε τα αυγά στην αρχική τους συσκευασία στο ψυγείο (όχι στην πόρτα του ψυγείου).
• Μαγειρέψτε το κρέας και τη γέμιση επαρκώς
• Ρυθμίστε τη θερμοκρασία του φούρνου στους 160 βαθμούς τουλάχιστον. Τοποθετήστε το κρέας που έχει ήδη αποψυχθεί στο κατάλληλο σκεύος.
• Το μαγείρεμα της γέμισης για τη γαλοπούλα σε σκεύος διασφαλίζει ότι η γέμιση θα μαγειρευτεί επαρκώς. Εάν μαγειρεύετε τη γέμιση μέσα στη γαλοπούλα, τοποθετήστε τη λίγο πριν το ψήσιμο.
• Συστήνεται η χρήση θερμομέτρου μαγειρικής για να διασφαλιστεί ότι η εσωτερική θερμοκρασία του κρέατος και η θερμοκρασία στο κέντρο της γέμισης θα φτάσει στους 74 βαθμούς.
• Αφού απομακρύνετε τη γαλοπούλα από το φούρνο, αφήστε τη γέμιση για περίπου 20 λεπτά μέσα στο πουλερικό.
• Διατηρήστε τα τρόφιμα σε ασφαλείς θερμοκρασίες.
• Μετά την παρασκευή του φαγητού, διατηρήστε το σε ασφαλείς θερμοκρασίες είτε πρόκειται για ζεστό είτε για κρύο φαγητό.
• Τοποθετήστε τα περισσεύματα των τροφίμων στο ψυγείο το συντομότερο δυνατό και εντός 2 ωρών από τη στιγμή που παρασκευάστηκε το φαγητό. Εναλλακτικά τοποθετήστε τα περισσεύματα στο ψυγείο εντός 1 ώρας, εάν τα τρόφιμα εκτίθενται σε θερμοκρασίες μεγαλύτερες των 32°C, όπως κατά τη μεταφορά τους με αυτοκίνητο.
• Η θερμοκρασία στη συντήρηση του ψυγείου σας πρέπει να ρυθμιστεί ώστε να είναι μικρότερη ή ίση με 4 βαθμούς Κελσίου και στην κατάψυξη μικρότερη ή ίση με -18 βαθμούς Κελσίου.
• Αποψύξτε το κρέας τοποθετώντας το:
• σε ένα δοχείο στο ψυγείο
• σε μια πλαστική τσάντα σε νεροχύτη με κρύο νερό (αλλάξτε το νερό κάθε 30 λεπτά), ή
• στο φούρνο μικροκυμάτων, ακολουθώντας τις οδηγίες του κατασκευαστή
Μην αφήνετε το κρέας να αποψυχθεί στον πάγκο εκτός ψυγείου. Όταν το κρέας διατηρείται σε θερμοκρασία δωματίου για περισσότερο από 2 ώρες, ευνοείται ο πολλαπλασιασμός βακτηρίων. Επικίνδυνες θερμοκρασίες για τον πολλαπλασιασμό των βακτηρίων θεωρούνται αυτές που είναι μεταξύ 4 και 60 βαθμών Κελσίου.
• Χρησιμοποιήστε παστεριωμένα αυγά ειδικά αν πρόκειται να παρασκευάσετε φαγητά που περιέχουν ωμά αυγά.
• Βακτήρια όπως η Salmonella spp. επιβιώνουν τόσο στο εξωτερικό όσο και στο εσωτερικό των αυγών με κανονική όψη. Πολλά αγαπημένα εορταστικά φαγητά ή γλυκά περιέχουν ωμά αυγά (π.χ. τα φαγητά με αυγολέμονο, το τιραμισού, διάφορες σάλτσες τύπου Caesar).
• Μην καταναλώνετε ωμή ζύμη.
• Η ζύμη που παρασκευάζεται με αλεύρι ή/και αυγά μπορεί να περιέχει βακτήρια, όπως η Salmonella spp. Μη δοκιμάζετε και μην αφήνετε τα παιδιά σας να δοκιμάσουν ωμή ζύμη που προορίζεται για ψήσιμο ή μαγείρεμα (π.χ. ζύμη για κουλουράκια, μπισκότα).
• Μην ξεχνάτε να πλένετε τα χέρια σας με σαπούνι και νερό:
– Πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την προετοιμασία του φαγητού
– Πριν καταναλώσετε τρόφιμα
– Μετά τον χειρισμό ζωοτροφής για κατοικίδια ζώα ή την επαφή με κατοικίδια ζώα
– Μετά τη χρήση της τουαλέτας
– Μετά την αλλαγή της πάνας ή τον καθαρισμό ενός παιδιού που έχει χρησιμοποιήσει την τουαλέτα
– Μετά την επαφή με απορρίμματα
– Πριν και μετά τη φροντίδα ασθενούς
– Πριν και μετά τη φροντίδα τραύματος
– Μετά το φύσημα της μύτης, το βήξιμο ή το φτέρνισμα
,,