Τα μάτια αποτελούν ένα από τα πιο πολύτιμα αισθητήρια όργανα του ανθρώπου και τόσο η δομή, όσο και η λειτουργία τους χαρακτηρίζεται από μια ιδιαίτερη πολυπλοκότητα. Η καλή όραση συμβάλλει αδιαμφισβήτητα σε μια καλύτερη ποιότητα ζωής, οπότε η διαφύλαξη της υγείας των οφθαλμών πρέπει να τοποθετείται στην κορυφή των προτεραιοτήτων μας.
Βέβαια, το οπτικό σύστημα είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο και εκτεθειμένο σε ένα πλήθος παραγόντων που μπορούν να διαταράξουν την υγεία του, οπότε είναι σημαντικό να δώσουμε βάση στην ενημέρωσή μας. Από τις πιο κοινές παθήσεις των ματιών, μέχρι και τους τρόπους πρόληψής τους, το συγκεκριμένο άρθρο μπορεί να αποτελέσει τον ιδανικό οδηγό για την προστασία και την ενίσχυση της λειτουργίας των οφθαλμών!
1. Γλαύκωμα
Το γλαύκωμα αποτελεί μία από τις πιο κοινές οφθαλμολογικές παθήσεις, η διάγνωση της οποίας μπορεί να είναι δύσκολη, επειδή δεν εμφανίζει συμπτώματα στα πρώτα της στάδια. Αντίθετα, αυτά αναπτύσσονται αργά με την πάροδο πολλών χρόνων, με αποτέλεσμα οι ασθενείς να αναζητούν θεραπεία μόνο όταν αντιληφθούν ότι η όρασή τους έχει επιδεινωθεί.
Με λίγα λόγια, αυτή η χρόνια οφθαλμική νόσος προκαλεί βλάβη στο οπτικό νεύρο, λόγω της μη σωστής αποστράγγισης του φυσιολογικού υγρού των ματιών. Αυτό με τη σειρά του, δημιουργεί μια αυξημένη ενδοφθάλμια πίεση, η οποία με τον καιρό οδηγεί σε περιορισμό του οπτικού πεδίου, ή ακόμα και σε τύφλωση, εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία. Σχετικά με το εύρος των παθήσεων των ματιών, το γλαύκωμα αποτελεί ίσως και την πιο “ύπουλη” νόσο, οπότε ο καθένας πρέπει να λάβει κάποια μέτρα πρόληψης για να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισής του. Οι τακτικές οφθαλμολογικές εξετάσεις, η ισορροπημένη διατροφή, καθώς και η προστασία των ματιών από τις υπεριώδεις ακτίνες του ηλίου μπορούν να παίξουν σημαντικό ρόλο στη διάσωση της όρασης!
2. Καταρράκτης
Η θολή όραση, ο περιορισμός της οπτικής ικανότητας το βράδυ, καθώς και η αυξημένη ευαισθησία στο φως, είναι φυσιολογικά συμπτώματα της γήρανσης του ματιού, όμως την ίδια στιγμή μπορούν να αποτελούν και σημάδια εμφάνισης καταρράκτη. Αυτή η πάθηση αφορά τη θόλωση του φακού στο μάτι και εμποδίζει τις ακτίνες του φωτός να περάσουν μέσα από το φακό και να εστιάσουν στον αμφιβληστροειδή χιτώνα.
Όπως και στην περίπτωση του γλαυκώματος, ο καταρράκτης δεν προκαλεί κάποιο σοβαρό πρόβλημα στα αρχικά του στάδια, καθώς η θόλωση μπορεί να επηρεάζει μόνο ένα μικρό μέρος του φακού. Ωστόσο, αν δεν ανιχνευτεί εγκαίρως, αυτή η θόλωση γίνεται όλο και πιο έντονη με την πάροδο του χρόνου και φθίνει ακόμα περισσότερο την όραση. Αν και δεν μπορούμε να αποτρέψουμε εντελώς την ανάπτυξη του καταρράκτη, οι ειδικοί οφθαλμίατροι προτείνουν να προστατεύουμε τα μάτια μας από τραυματισμούς, να μειώνουμε την κατανάλωση του αλκοόλ, να σταματήσουμε το κάπνισμα, να ακολουθούμε μια υγιεινή διατροφή και φυσικά να ελέγχουμε τακτικά τα μάτια μας μέσα από ειδικές οφθαλμολογικές εξετάσεις!
3. Ξηροφθαλμία
Η ξηροφθαλμία συγκαταλέγεται ανάμεσα στις πιο συνηθισμένες οφθαλμολογικές παθήσεις, η οποία προκαλεί έντονη ενόχληση, αίσθημα καύσου, ερυθρότητα και πόνο στα μάτια. Το συγκεκριμένο σύνδρομο χαρακτηρίζεται από ελάχιστη ή μη παραγωγή δακρύων, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει αρκετή υγρασία στην επιφάνεια του ματιού. Έτσι, το προστατευτικό φιλμ που καλύπτει το εξωτερικό στρώμα του οφθαλμού διαταράσσεται, πράγμα που μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την όραση, αλλά και τη συνολική ποιότητα της ζωής.
Για αυτόν ακριβώς το λόγο, πρέπει ο καθένας να πάρει κάποια προληπτικά μέτρα, ώστε να “προλάβει” την εμφάνιση, αλλά και την επιδείνωση της ξηροφθαλμίας. Σίγουρα, η παρατεταμένη έκθεση στις οθόνες μπορεί να “στεγνώσει” τα μάτια, οπότε πρέπει να κάνουμε τακτικά διαλείμματα μέσα στην ημέρα. Παράλληλα, η σωστή τοποθέτηση του υπολογιστή κάτω από το επίπεδο των ματιών, βοηθάει ώστε να μην ανοίγουμε τόσο πολύ τα μάτια μας, ενώ συνάμα επιβραδύνει και την εξάτμιση των δακρύων. Τέλος, είναι σημαντικό να φοράμε τα γυαλιά ηλίου, αλλά και να διατηρούμε την ενυδάτωση του οργανισμού μας σε υψηλά επίπεδα!
4. Διαθλαστικά προβλήματα
Οι διαθλαστικές ανωμαλίες των ματιών προσβάλλουν ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού παγκοσμίως και μπορούν να επηρεάσουν σε μεγάλο βαθμό την ποιότητα της όρασής μας. Από τη μυωπία, την υπερμετρωπία, τον αστιγματισμό και την πρεσβυωπία, αυτά τα διαθλαστικά προβλήματα συμβαίνουν όταν το σχήμα του ματιού εμποδίζει τη σωστή εστίαση του φωτός στον αμφιβληστροειδή.
Πάντως, αυτές οι παθήσεις των ματιών είναι εύκολο να διαγνωστούν και να διορθωθούν είτε με τη χρήση γυαλιών και φακών επαφής, είτε με μια ειδική χειρουργική επέμβαση, όπως είναι η μέθοδος LASIK. Παρόλα αυτά, η πρόληψη δεν είναι πάντα εφικτή, καθώς η εκδήλωσή τους σχετίζεται με το οφθαλμολογικό ιστορικό του κάθε ανθρώπου, ή με τη φυσιολογική διαδικασία της γήρανσης. Σε κάθε περίπτωση όμως, η μείωση της καταπόνησης των ματιών από την έκθεση στις οθόνες, ο σωστός φωτισμός του χώρου, καθώς και μια διατροφή πλούσια σε βιταμίνες και μέταλλα μπορεί να ελαχιστοποιήσει την πιθανότητα εμφάνισής τους!
Το μόνο σίγουρο είναι ότι όλοι βασιζόμαστε στην όρασή μας για να αντιληφθούμε τον κόσμο γύρω μας. Όποιες κι αν είναι οι παθήσεις που μπορούν να διαταράξουν την οπτική μας ικανότητα, η υιοθέτηση των κατάλληλων προληπτικών μέτρων θα αποβεί σωτήρια για τη διαφύλαξη της εύρυθμης λειτουργίας και της μακροπρόθεσμης υγείας των ματιών μας!