Αποτελούν βασικό συστατικό της καθημερινότητας όσων γυμνάζονται τακτικά, ενώ ακόμη και οι λιγότερο «φανατικοί» της άσκησης τα εντάσσουν στη διατροφή τους, με στόχο να εξασφαλίσουν τις απαραίτητες ποσότητες αυτού του τόσο σημαντικού θρεπτικού συστατικού. Ο λόγος για τα συμπληρώματα πρωτεΐνης σε μορφή σκόνης, που εξελίσσονται σε ένα ιδιαίτερα δημοφιλές προϊόν. Μια πρόσφατη έκθεση, ωστόσο, μας καλεί να αναθεωρήσουμε, φέρνοντας στο φως ανησυχητικά στοιχεία: Πολλά από αυτά τα προϊόντα δεν είναι τόσο «αθώα» όσο υποδηλώνουν οι ετικέτες τους.
Τη σχετική μελέτη διεξήγαγε η ανεξάρτητη ομάδα «Clean Label Project», μελετώντας 160 προϊόντα πρωτεϊνικής σκόνης από 70 διαφορετικές μάρκες. Τα αποτελέσματά τους εγείρουν προβληματισμό: Πολλά από αυτά τα προϊόντα φέρουν υψηλά επίπεδα βαρέων μετάλλων, όπως ο μόλυβδος και το κάδμιο, αρκετά πάνω από τα ασφαλή όρια που έχουν θεσπίσει τα κράτη.
Ειδικότερα:
- Οι σκόνες φυτικής προέλευσης (από σόγια, ρύζι και μπιζέλια) περιείχαν 3 φορές περισσότερο μόλυβδο από τις σκόνες ορού γάλακτος.
- Οι βιολογικές σκόνες πρωτεΐνης παρουσίασαν 3 φορές περισσότερο μόλυβδο και διπλάσιο κάδμιο σε σύγκριση με τις αντίστοιχες μη βιολογικές.
- Οι σκόνες με γεύση σοκολάτας ήταν οι πιο μολυσμένες, με έως και 4 φορές περισσότερο μόλυβδο και 110 φορές περισσότερο κάδμιο από τις επιλογές με γεύση βανίλιας.
Επιπλέον, σχεδόν τα μισά (47%) από τα προϊόντα που εξετάστηκαν υπερβαίνουν τις επίσημες συστάσεις των ΗΠΑ για τον μόλυβδο, ενώ το 21% εμφάνισε επίπεδα υπερδιπλάσια του νόμιμου ορίου. Η Jackie Bowen, εκτελεστική διευθύντρια του Clean Label Project, υπογράμμισε ότι η μόλυνση από βαρέα μέταλλα αποτελεί ένα μεγάλο ζήτημα στον τομέα της διατροφής παγκοσμίως. «Αυτές οι μολυσματικές ουσίες βρίσκονται παντού, ακόμη και σε προϊόντα που διατίθενται στο εμπόριο ως υγιεινά», δήλωσε.
Γιατί εντοπίζονται βαρέα μέταλλα σε πρωτεϊνικές σκόνες;
Τα βαρέα μέταλλα υπάρχουν φυσικά στο έδαφος και το νερό, αλλά η παρουσία τους μπορεί να ενισχυθεί από τις ανθρώπινες δραστηριότητες. Τα βιομηχανικά απόβλητα, η εξόρυξη και ορισμένα φυτοφάρμακα και λιπάσματα μπορούν να μολύνουν περαιτέρω τις καλλιέργειες. Αυτό συμβαίνει εντονότερα σε προϊόντα όπως το κακάο, γεγονός που εξηγεί γιατί οι σκόνες πρωτεΐνης με γεύση σοκολάτας τείνουν να έχουν υψηλότερες συγκεντρώσεις βαρέων μετάλλων.
Η Andrea Wong, αντιπρόεδρος του CRN, που εκπροσωπεί πολλούς από τους κατασκευαστές αυτών των προϊόντων, αμφισβήτησε τα αποτελέσματα της μελέτης, δηλώνοντας ότι «τα επίπεδα βαρέων μετάλλων που υπάρχουν σε αυτά τα προϊόντα είναι συχνά πολύ χαμηλότερα από τα όρια ασφαλείας που θέτουν οργανισμοί όπως ο FDA και η EPA». Σύμφωνα, ωστόσο με την Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος (EPA), κανένα επίπεδο μολύβδου δεν είναι ασφαλές για τον άνθρωπο, ενώ η αμερικανική Υπηρεσία Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία σημειώνει ότι το κάδμιο -που έχει χαρακτηριστεί καρκινογόνο- μπορεί επίσης να προκαλέσει βλάβες στα όργανα.
Παρά τα ανησυχητικά ευρήματα, η Bowen διαβεβαιώνει ότι οι καταναλωτές δεν χρειάζεται απαραίτητα να αποφεύγουν εντελώς τις πρωτεϊνικές σκόνες, αλλά να ενημερώνονται σωστά, έτσι ώστε να κάνουν τις καλύτερες δυνατές επιλογές, μειώνοντας σημαντικά την έκθεση σε επιβλαβείς μολυσματικούς παράγοντες. «Για όσους ακολουθούν μια πλήρως φυτική διατροφή, οι σκόνες πρωτεΐνης με βάση το μπιζέλι φαίνεται να έχουν τα χαμηλότερα επίπεδα βαρέων μετάλλων», συμβουλεύει η ίδια. «Για τους υπόλοιπους, οι σκόνες με βάση τον ορό γάλακτος ή το αυγό, με γεύση βανίλια, είναι πιθανώς οι ασφαλέστερες επιλογές», καταλήγει.
